Czym jest integracja sensoryczna?

Każdego dnia nasze zmysły przekazują nam masę informacji. Korzystamy z tej wiedzy, aby zorganizować swoje zachowanie i odpowiednio reagować na otoczenie. Zmysły informują nas o stanie fizycznym naszego ciała oraz otaczającym nas świecie. Pomyśl o zmysłach: wzroku, słuchu, dotyku, smaku i węchu. Istnieje jednak jeszcze wiele innych odczuć, które są równie niezbędne do przeżycia. Nasz układ nerwowy wykrywa zmiany ruchu i grawitacji. Do tych układów sensorycznych zaliczają się:

• równowaga i ruch (nas zmysł przedsionkowy, czyli świadomość położenia głowy w odniesieniu do siły grawitacji i ruchu, którego używamy aby zjechać na zjeżdżalni albo huśtać się, nie spadając);
• odczuwanie mięśni i stawów (propriocepcja, czyli wewnętrzna świadomość położenia stawów i mięśni w przestrzeni), dzięki czemu możemy unieść łyżkę do ust, nie rozlewając przy tym zupy.

Nasz mózg musi uporządkować te informacje, żebyśmy mogli funkcjonować w codziennych sytuacjach. Potrafi on jednocześnie uporządkować dane otrzymywane ze wszystkich zmysłów i odpowiedzieć na wymogi otoczenia. Złożony chatarkter tej interakcji widoczny jest w następującym przykładzie: mama mówi: "Jasiu, proszę, włóż płaszcz". Reagując na to polecenie dziecko:

• skupia uwagę na mówiącym i słyszy to, co jest mówione;
• odrzuca inne otaczające je informacje;
• zauważa płaszcz i odpowiednio planuje, od czego zacząć;
• zauważa otwory rękawów i odczuwa położenie własnych mięśni i stawów, dzięki czemu wie, w którą część rękawów płaszcza włożyć ręce;
• dzięki wyostrzonej świadomości dotyku odczuwa, że płaszcz właściwie układa się na ciele;
• polega na odpowiednim planowaniu motorycznym, świadomości dotyku i zręczności motorycznej, dzięki którym może zapiąć zamek lub guziki płaszcza.

Centralny układ nerwowy nieustannie skupia się na bodźcach sensorycznych pochodzących zarówno z otoczenia zewnętrznego, jak i wewnętrznych receptorów; przesiewa je, sortuje i odpowiada na nie po to, aby wykonać celowe czynności. Jak ogromej integracji sensorycznej trzeba, by siedzieć na krześle, skupić się w pełnej wrzawy klasie, przepisać zadanie lub przeczytać książkę.